İş dünyasında Çin kaygısı

Ekonomik gündem konuşuldu

Antalya Ticaret Borsası (ATB) mayıs ayı meclis toplantısı, Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında üyelerin katılımıyla ATB Toplantı Salonu’nda gerçekleşti. Toplantıda tarımsal üretim, ihracat, maliyet artışları ve finansmana erişim konularındaki sorunlar ele alındı. ATB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, son günlerde ülke genelinde baş döndürücü gelişmelerin yaşandığını kaydetti.

Beklenmedik sert dalgalanmalar yaşanıyor

Çandır, yoğun bir şekilde mevcut olaylara odaklanıldığı için bölgede ve dünyada yaşanan ekonomik değişimlere yeterince duyarlı olunmadığını gündeme getirdi. Çandır, “Oysaki yılın başından bu yana dünya ekonomisi, beklenmedik sert dalgalanmalar yaşıyor. Bu durumun ülke ekonomimize ve çeşitli sektörlerimize ciddi etkileri olacak. Bazı yorumlar, bu etkilerin fırsatlar sunacağına işaret etse de gerçek şu ki karşımızda büyük tehditler ve zorluklar bulunuyor.” dedi.

Çin, Yeni Pazar arayışında

Çandır, yılbaşından bu yana yaşanan gelişmelerle Çin’in en az 600 milyar dolarlık ihracatı için agresif bir şekilde yeni pazarlar arayışına girdiğini kaydetti. Çandır, “Sadece bu yeni durum bile küresel ticarette ciddi dalgalanmaları tetikleyecek ve bize de olumsuz yansıyacak. Çünkü Çin genellikle ABD yönetiminin kararlarından olumsuz etkilenen ülkelere daha fazla yoğunlaşıyor” sözlerine yer verdi.

Küresel tahminler hızla bozuldu

Çandır, “Bizler bir taraftan döviz ve maliyet baskısıyla ihracat zorlukları yaşarken Çin’in büyük avantajlarla giriştiği bu yeni rekabet, pazarlarımızı olumsuz etkileyecek. Diğer taraftan ithalat avantajları da üretim kabiliyetimizi ve kapasitemizi zorlayacak.” dedi. Çandır, 2025 yılsonu için yapılan küresel tahminlerin hızla bozulduğuna dikkat çekti.

Büyüme tahminleri düşürüldü

Enflasyon beklentilerinde ve büyüme tahminlerinin düşürüldüğünü ifade eden Çandır, “Yani 2024 yılına göre daha olumsuz ekonomik senaryolar, uluslararası kurumlar ve analistler tarafından yapılmaya başlandı. Dünya ekonomik iklimindeki diğer bozulmaların ülkemiz, kentimiz ve sektörümüze yansımalarına daha fazla dikkat kesilmeliyiz diye düşünüyorum.” açıklamasına yer verdi.

İthalat cenneti olma riski ile karşı karşıyayız

Çandır, “Bizlerle paylaşılmayan konular hakkında senaryolara, kulislere ve asparagaslara harcadığımız enerjiyi, zamanı ve çabayı belirli ölçülerde ekonomik iklimdeki değişimlere ayırmaya başlamalıyız. Çünkü Dünya Ticaret Örgütü’nü ve kurallarını bizim gibi ekonomilere yıllarca en sıkı şekilde dayatan malum ülkeler, konu kendilerine gelince bunların tamamını hiçe sayan keyfi kararlar alıp uygulamaya başlamışlardır. Bu uygulamaların sonuçları şimdiden bizim gibi ülkeleri derinden etkilemektedir. Bu gidişle yeniden tam bir ithalat cenneti olma riskiyle karşı karşıyayız.” dedi.    

İhracat rakamımız yüzde 11 arttı

Türkiye’nin ihracatının yılın ilk dört ayında yüzde 4.2 arttığına dikkat çeken Çandır, “Kentimiz ihracatı ise bunun yarısı kadar yani yüzde 2.1 arttı. Tarım ve gıda ihracatımız ise ülkemizde binde 3, kentimizde ise yüzde 7.7 arttı. Yaş meyve sebze ihracatımız ise ülkemizde yüzde 3, kentimizde yüzde 11 arttı. Bu olumlu farkın en önemli sebebi, geçen yıl aynı dönemde ihracatta yaşanan düşüş oldu.” dedi.

Tarımsal kredide yüzde 47’lik artış

Çandır, “Açıklanan son verilerle ticari kredilerde ülkemizdeki yüzde 47 kentimizde ise yüzde 52’lik artış yaşandı. Tarımsal kredide ise ülkemizde ve kentimizde yüzde 47’lik artış yaşandı. TÜİK rakamlarıyla değerlendirdiğimizde yıllık enflasyon rakamlarına yakın olan değişimler, aslında reel kredi büyümesinin olmadığının göstergesi.” sözlerine yer verdi.

 Karşılıksız çekte yüzde 12’lik azalış

Çandır, yılın ilk çeyreği itibariyle protestolu senet tutarında ülkede yüzde 225’lik artışa karşılık kentte yüzde 100 artış yaşanırken karşılıksız çekte ülke yüzde 59’luk artışa karşılık kentte yüzde -12’lik azalış olduğunu duyurdu. Çandır, “Kapanan şirket sayısında kentimiz yüzde 30’luk artışla ülkemiz ortalamasının iki katında olurken kurulan şirket sayısında ise yüzde -3 düşüşle ülkemiz ortalaması olan yüzde -5 düşüşten nispi olarak olumlu ayrıldı.” dedi.

 Hal yasasına dair rapor hazırladık

Yeni hal yasası hakkında da bir açıklama yapan Çandır, “Son günlerde hal yasasıyla ilgili değişikliklerin yapılacağı hakkında haberleri basından izliyoruz. Mevcut yasanın işleyişindeki aksaklıkların giderilmesi amacıyla böyle bir çalışmayı önemsiyoruz. ATB olarak, uzun bir süredir hal mevzuatı kapsamında ve yaş meyve sebze piyasasının daha etkin işleyebilmesi amacıyla çok taraflı çalışmalar yürütüyoruz. Konuyla ilgili tarafların görüşlerini dikkate alarak bir taslak rapor hazırladık. Bu rapor ile hal mevzuatının amaçlarını, kapsamını, işleyişini ve yapılanmasını mevcut durumdan daha iyi bir konuma taşımayı temel hedef edindik.” sözlerine yer verdi. Yeni hal yasasının nasıl olması gerektiği hakkında açıklamalarda bulunan Çandır, “Hal sistemindeki piyasanın derinleşmesi ve sağlıklı fiyat oluşumunun sağlanması, veri kayıt sisteminin standardize edilmesi ve tarafların paylaşımına açılması, piyasada işlem gören ürünlerin eşsiz sınıflandırmalı standartlara kavuşturulması, tedarikten üretime ve ticarete ulaşan değer zincirinin etkileşimli ve entegre hale getirilmesi öncelikli hedeflerimiz arasında yer alıyor.” dedi.