Mimarlar Odası ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararına dava açtı

Mimarlar Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Maden ocağı açılması ve işletilmesine ilişkin “ÇED Gerekli Değildir” kararının yalnızca alan büyüklüğü üzerinden değil; alanın yapısı, üretim faaliyeti, çevrenin flora ve faunası, etki alanındaki arkeolojik alanlar ile yapılacak faaliyetin bu alanlara etkisi araştırılarak, Çevresel Etki Değerlendirmesi’nin (ÇED) gerekli olup olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.

Antalya ili, Kale (Demre) ilçesi, Köşkerler Mahallesi mevkiinde, Demre İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılması planlanan Maden (Mermer) Ocağı, Kırma ve Eleme Tesisi Alansal Kapasite Artışı Projesi için, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin 17. maddesi gereği, 21.05.2025 tarihli “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilmiştir.

Oysa bu karar; alanın yapısı, yakın çevrede bulunan diğer maden ocaklarının üretim faaliyetleri, çevrenin flora ve faunası, etki alanındaki arkeolojik alanlar, örtü altı ve dikili tarım alanları, orman ekosistemi gibi unsurların faaliyetten nasıl etkileneceği araştırılmadan verilmiştir. Karar yalnızca yönetmeliğin; “25 hektar ve üzeri arazi yüzeyinde (kazı ve döküm alanı dâhil) planlanan açık işletmelere ÇED uygulanacağı; 25 hektarın altındaki projelerde ise ÇED gerekli olmadığı” kriterine dayandırılmıştır. Bu yönüyle karar, Anayasa’ya ve Çevre Kanunu’na aykırıdır.

Anayasa’da; “Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir” ve “Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir. Devlet, tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunmasını sağlar, bu amaçla destekleyici ve teşvik edici tedbirleri alır” hükümleri yer almaktadır.

Çevre Kanunu’nda ise; çevrenin bugünkü ve gelecek kuşakları kapsayacak biçimde bütün canlıların ortak varlığı olduğu, başta idare, meslek odaları, birlikler ve sivil toplum kuruluşları olmak üzere herkesin çevrenin korunması ve kirliliğin önlenmesiyle görevli olduğu belirtilmiştir.

Anayasa ve Çevre Kanunu’nun açık hükümleri yok sayılarak, flora ve faunaya, arkeolojik alanlara, tarım alanlarına, su kaynaklarına ve doğal değerlerimiz olan ormanlara etkiler araştırılmadan; yalnızca alanın 25 hektardan küçük olması gerekçe gösterilerek “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilmesi hukuka uygun değildir ve kamu yararı bulunmamaktadır.

Ayrıca aynı alana ilişkin olarak daha önce yine II-B Grubu Maden (Mermer) Ocağı ve Kırma Eleme Tesisi için aynı şirket tarafından başvuru yapılmış, olumsuz kurum görüşleri nedeniyle Proje Tanıtım Dosyası ÇED Yönetmeliği uyarınca 08.08.2022 tarihinde ÇED süreci sonlandırılmıştır. Sonlandırma gerekçesi olumsuz kurum görüşleridir. Saha aynı saha, şirket aynı şirket, alan büyüklüğü ve kapasite artışı aynı iken; Ancak 2022 yılından bu güne üç yıl içinde ne değişmiştir de olumsuz görüş, olumlu hale gelmiştir. ya da olumsuzlukların göz ardı edildiğini düşündürmektedir. .

Açıkça Anayasa ve Çevre Kanunu’na aykırı olan, kamu yararı da bulunmayan Antalya Valiliği’nin 21.05.2025 tarihli “ÇED Gerekli Değildir” kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle Mimarlar Odası Antalya Şubesi tarafından dava açılmıştır”